شب حافظ

چهارشنبه شب، بیست و پنجم آبان ماه (پانزدهم نوامبر) – برنامه بزرگداشت حافظ سخن پارسی تحت عنوان «شب حافظ» در کاخ اکتشافات پاریس برگزار شد. در این مراسم، از چارلز هانری دو فوشکور (Charles-Henri de Fouchecour)، ایرانشناس فرانسوی و مترجم دیوان حافظ و جمشید مشایخی، بازیگر پیشکسوت تئاتر، تلویزیون و سینما تجلیل شد و گروه موسیقی سنتی «کوبان» به سرپرستی «ونداد مساح زاده» به اجرای موسیقی پرداختند
این برنامه در میان استقبال گسترده ایرانیان مقیم پاریس و فرانسوی‏های فرهنگ دوست در تالار ورودی کاخ اکتشاف پاریس (همانجایی که یک سال پیشتر و در گرماگرم مناقشه اتمی ایران برنامه علمی «آسمان ایران» را به طور یکطرفه لغو کرده بود) برگزار شد به گونه‏ای که تعدادی از حضار مجبور به نشستن روی پلکان‏های جانبی تالار مدور محل برگزاری مراسم شدند

حجت‏الله ایوبی، رایزن فرهنگی ایران در فرانسه که چند روز قبل به سمت معاون اجتماعی وزیر کشور منصوب شد و به زودی فرانسه را ترک خواهد کرد، برگزاری و اجرای این مراسم را به عهده داشت و علت انتخاب این دو شخصیت را برای تجلیل در شب حافظ انس و الفت آنها در طول دوران طولانی فعالیت حرفه‏ای با خواجه شیراز معرفی کرد
پس از اجرای دلنشین قطعاتی از موسیقی لری توسط گروه «کوبان»، کلیپ کوتاهی از استاد مشایخی به نمایش در آمد که ظاهرا توسط ستاد برگزاری مراسم چهره‏های ماندگار تهیه شده است. در ابتدای این کلیپ که متاسفانه از نظر تکنیکی ضعیف بود، گفت‏و‏گویی درونی وجود دارد که طی آن جمشید مشایخی با نگاه کردن به عکس‏هایی که از پنجاه سال فعالیت هنری برایش باقی مانده ، گله‏مندانه از خود می‏پرسد که حاصل آن همه زحمت چه بوده است. و خود دیگر او پاسخ می‏دهد که «من که نگاه می‏کنم هیچ چیز جز عشق نمی‏بینم»
پس از پخش کلیپ، جمشید مشایخی در میان تشویق حضار بر روی صحنه حاضر شد و قطعه‏ای را که به همین مناسبت آماده کرده بود قرائت کرد و آنگاه «هانری دو فوشکور» را به صحنه دعوت کرد و با تواضعی خاص بر شانه او بوسه زد. «دو فوشکور» ایران‏شناس فرانسوی و نویسنده و مترجم کتاب‏های متعددی در مورد زبان و فرهنگ ایران است و سال‏ها به انواع مدرس و استاد دانشگاه در اینالکو و دانشگاه سوربن جدید تدریس کرده و مدیر انستیتو ایرانشناسی فرانسه در ایران بوده است. کتاب دیوان جدیدترین اثر اوست که ترجمه کامل دیوان حافظ را در بر می گیرد و به تازگی روانه بازار نشر شده است
نکته جالب توجه مراسم این بود که اعلام شد «دو فوشکور» و مشایخی هر یک به طور جداگانه قبل از شروع مراسم به دیوان حافظ تفال زده و به غزل مشابهی برخورده بودند

در پایان مراسم، دکترعلی آهنی، سفیر ایران در فرانسه و دکتر احمد جلالی، نماینده ایران در یونسکو، لوح‏های تقدیر و هدایایی را که از طرف خانه فرهنگ تهیه شده بود به «هانری دو فوشکور» و جمشید مشایخی تقدیم کردند.
حسن خطام برنامه نیز اجرای قطعات دیگری از اشعار حافظ توسط گروه «کوبان» بود تا طعم شعر سراسر راز حافظ را در این دیار غریب با خود به خانه بریم

در ابتدای مراسم برگه‏هایی شماره‏دار به عنوان «فال حافظ با جمشید مشایخی» بین حضار توزیع شده و گویا قرار بود مشایخی تفالی به دیوان خواجه شیراز بزند و شماره‏ای را اعلام کند که ظاهرا فراموش کرد. ضمنا قرار بود «علیرضا نادری»، نویسنده و کارگردان تئاتر نیز در این مراسم قطعه نمایشی کوتاهی را با حضور مشایخی روی صحنه ببرد که باز ظاهرا به علت فراهم نبودن امکانات تکنیکی صحنه از برنامه حذف شد. ای کاش برای اجرای برنامه مجری‏ای غیر از خود رایزن فرهنگی در نظر گرفته شده بود تا فارغ از دغدغه‏های مربوط به مدیریت کل مراسم ریتم برنامه را تنظیم و مانع از از دست رفتن طرح اولیه آن می‏شد

دکتر ایوبی، که احتمالا بایستی برنامه «شب حافظ» را آخرین فعالیت فرهنگی او در طول دوران سه ساله سرپرستی خانه فرهنگ ایران در فرانسه دانست، همواره کوشیده است با برگزاری مراسم‏هایی از این دست از یک سو پل ارتباطی نسبتا قابل قبولی برای آشنایی فرانسوی‏های فرهنگ دوست با هنر، فرهنگ و ادب ایران برقرار کند و از سوی دیگر زمینه ارتباط ایرانیان مقیم فرانسه را با وطن‏شان فراهم سازد. از ویژگی‏های بارز ایوبی تلاش برای پیوند زدن فرهنگ باستانی ایران با فرهنگ اسلامی و سعه‏صدر در مقابل نظرات موافق و مخالف بود و همین خصوصیت‏ها باعث می‏شد که کم‏و‏بیش از تیغ انتقاد هر دو دسته در امان بماند و به فعالیت‏های فرهنگی خود ادامه دهد. او همچنین اصرار بسیاری داشت که برنامه‏های ایران در فضاهای معتبر فرهنگی و تاریخی فرانسه برگزار شود و کاخ اکتشافات، محل برگزاری برنامه «شب حافظ» یکی از این محل‏ها بود
پس از پایان برنامه، هنگامی که برگزارکنندگان مراسم به سرعت مشغول جمع کردن صندلی‏ها و پرژکتورها بودند، « دو فوشکور » همانطور که با برخی از حضار گفت‏و‏گو می‏کرد یا عکس می‏گرفت و یا نسخه‏هایی از کتابش را برای آنها امضاء می‏کرد و با لهجه‏ای شیرین ‏گفت انشاءالله تا بیست سال دیگر یک دیوان دیگر ترجمه می‏کنم و ما جواب دادیم انشاءالله

.